Είστε έγκυος ή προσπαθείτε να αποκτήσετε μωράκι; Μήπως έχετε ζήσει την απώλεια μιας εγκυμοσύνης ή υπάρχουν προβλήματα υπογονιμότητας; Η ψυχική κατάσταση της μητέρας είναι ο πρώτος παράγοντας στην υγιή, κοινωνική, ψυχολογική, συμπεριφορική και γνωσιακή ανάπτυξη του βρέφους.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό η γυναίκα η οποία προσδοκεί την μητρότητα να φροντίζει την ψυχική της υγεία με το ίδιο ενδιαφέρον που φροντίζει την σωματική της υγεία. Γιατί η βρεφική ψυχική υγεία (ΒΨΥ) εξαρτάται ισχυρά από την ικανότητα των γονέων να ανταποκριθούν στις ανάγκες της φροντίδας των βρεφών τους.
Μητρική ψυχική υγεία
Η μητρική ψυχική υγεία (ΜΨΥ) αφορά την συναισθηματική, συνειδησιακή και συμπεριφορική ακεραιότητα και ευεξία της γυναίκας κατά την προσπάθεια μιας εγκυμοσύνης, την κύηση, τη γέννα και την επιλόχεια περίοδο. Η περιγεννητική περίοδος ορίζεται ως η περίοδος από την σύλληψη έως έναν χρόνο μετά τον τοκετό.
Αν και συνήθως η μητρότητα είναι μια θετική εμπειρία ολοκλήρωσης, για πάρα πολλές γυναίκες συνδέεται με συναισθηματικά προβλήματα, κακή υγεία ακόμη και με την εμπειρία του θανάτου.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία για την χώρα μας, όμως οι στατιστικές του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας δείχνουν ότι τα προβλήματα ΜΨΥ είναι πολύ κοινά σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου μας:
Μία με δύο στις δέκα γυναίκες (10-20%) στις αναπτυγμένες χώρες, και δύο με τρεις (20-30%) στις αναπτυσσόμενες, έχουν κάποιο σημαντικό πρόβλημα ψυχικής υγείας κατά την εγκυμοσύνη και μετά την γέννα.
Επίσης είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι πλέον στις αναπτυγμένες χώρες η αυτοκτονία είναι η πρώτη αιτία θανάτου της μητέρας στην περιγεννητική περίοδο.
Στην Ελλάδα, μία έρευνα του 2013, δείχνει το 16.7% των εγκύων γυναικών να ζουν με κατάθλιψη, και 13% με επιλόχεια κατάθλιψη. Πρόσφατη έρευνα του LSE (2014) έδειξε ότι το ετήσιο οικονομικό κόστος των επιπτώσεων της ΜΨΥ στην Αγγλία ξεπέρασε τα 8 δισ. λίρες (σχεδόν 11 δισ. ευρώ). Αλλά το ποιο σημαντικό στην παραπάνω έρευνα είναι ότι το 72% αυτού του κόστους αφορά τις επιπτώσεις της ΜΨΥ στο νεογέννητο βρέφος.
Η ΜΨΥ δεν αφορά μόνο την μητέρα, αλλά και το νεογέννητο παιδί και την υπόλοιπη οικογένεια.
Η περιγεννητική περίοδος είναι μια περίοδος μεγάλων αλλαγών στην ζωή μιας γυναίκας και είναι σύνηθες να συνοδεύεται από ένα πολύ μεγάλο φάσμα συναισθημάτων, με κυρίαρχα την ανησυχία και το στρες για ό,τι έρχεται. Σε κάποιες γυναίκες οι εμπειρίες αυτής της περιόδου μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα ψυχικής υγείας, ειδικότερα αν αυτές είχαν ένα σχετικό ιστορικό, ή αν δεν έχουν αρκετή στήριξη σε αυτήν την δύσκολη για αυτές περίοδο, ή αν αντιμετωπίζουν παράλληλα άλλες προσωπικές δυσκολίες.
Η «επιλόχειος κατάθλιψη» έχει χρησιμοποιηθεί ως γενικός όρος για να περιγραφούν τα κλινικά συναισθήματα δυσφορίας μετά τον τοκετό, όμως σήμερα οι ειδικοί αναγνωρίζουν μια σειρά από εμφανείς διαταραχές -πέραν της κατάθλιψης- που είναι συχνές κατά την περιγεννητική περίοδο. Ο όρος «περιγεννητικές ψυχικές διαταραχές» (ΠΨΔ) χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτό το φάσμα των διαταραχών.
Βιβλιογραφία:
- www.who.int/mental_health/prevention/suicide/Perinatal_depression_mmh_final.pdf
- Koutra, K., Vassilaki, MGeorgiou, V., Bitsios, P., Chatzis, L., and Kogevinas, M. (2013). Antenatal and postnatal maternal mental health as determinants of infant neurodevelopment at 18 months of age in a mother-child cohort (Rhea Study) in Crete Greece. Social Psychiatry & Psychiatric Epidemiology, Vol/ 48, Issue 8, pp. 1335-1345
- http://eprints.lse.ac.uk/59885/1/__lse.ac.uk_storage_LIBRARY_Secondary_libfile_shared_repository_Content_Bauer,%20M_Bauer_Costs_perinatal_%20mental_2014_ Bauer_Costs_perinatal_mental_2014_author.pdf
Γράφτηκε από: Χρυσάνθη Γεωργιάδου | Ψυχολόγος
Website:http://www.sophrosyna.org
Greek 
English